Diatomit’in (Diatomik Toprak) Parazit ve Böcek Kontrolünde Kullanımı
Diatomit, diğer adıyla diyatomik toprak (diatomaceous earth – DE), fosilleşmiş mikroskobik alglerden oluşan, silis açısından zengin, doğal bir mineraldir. Tarımda, özellikle de organik üretimde, zararlı böcek ve parazitlerle mücadelede yaygın olarak kullanılır. Kimyasal içermemesi, çevreye ve insan sağlığına zarar vermemesi nedeniyle tercih edilir.
Etki Mekanizması
Diatomit fiziksel bir pestisit olarak çalışır:
-
Mikroskobik düzeyde keskin kenarlara sahiptir.
-
Böceklerin dış iskeletine (kitin tabakasına) zarar vererek koruyucu yağ tabakasını bozar.
-
Bu durum böceğin su kaybetmesine ve dehidrasyon sonucu ölmesine yol açar.
-
Kimyasal bir etki yapmaz, dolayısıyla böceklerde direnç gelişimi söz konusu değildir.
Hangi Böcek ve Parazitlere Karşı Etkilidir?
Diatomit, özellikle şu zararlılara karşı etkilidir:
-
Karınca
-
Hamam böceği
-
Tahtakurusu
-
Bit (örneğin tavuk biti)
-
Pire
-
Kene
-
Un kurdu
-
Sümüklü böcek (kısmen)
-
Tarla zararlıları (bazı tırtıl ve yaprak bitleri)
Kullanım Alanları ve Şekli
-
Evde Kullanım (Evcil Hayvanlar, Yatak vs.):
-
Yatak altlarına, halılara, kenar boşluklarına ince bir tabaka halinde serpilir.
-
Evcil hayvanların yataklarına uygulanabilir (göz, burun gibi hassas bölgelere gelmemesine dikkat edilmeli).
-
Bit ve pire kontrolü için hayvanlara doğrudan değil, dolaylı yollarla uygulanmalıdır.
-
-
Tarımda Kullanım:
-
Bitki yapraklarına, gövdeye veya toprağa doğrudan uygulanabilir.
-
Özellikle sabah erken saatlerde veya akşam serinliğinde uygulama yapılması önerilir.
-
Yağmurdan sonra yeniden uygulanmalıdır çünkü suyla etkinliği azalır.
-
-
Hayvancılıkta Kullanım:
-
Tavuk kümeslerinde bit ve parazit kontrolü için yataklık malzemesine karıştırılır.
-
Büyükbaş ve küçükbaş hayvan barınaklarında parazit kontrolü için zemine uygulanır.
-
Avantajları
-
Kimyasal içermediği için çevre dostudur.
-
Zararlılarda direnç gelişimine yol açmaz.
-
İnsan ve hayvan sağlığı açısından (gıda sınıfı olanlar) güvenlidir.
-
Uzun süre etkilidir (yeniden uygulama gerekebilir ama kalıntı bırakmaz).
Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Solunum yolu tahrişi: Toz halinde solunması, özellikle hassas bireylerde burun ve akciğer tahrişine neden olabilir. Uygulama sırasında maske kullanmak faydalıdır.
-
Nemli ortamlarda etkisi azalır. Kuru alanlarda daha verimli çalışır.
-
Gıda sınıfı (food grade) olmayan diatomit türleri tarım ve evcil kullanımda tercih edilmemelidir.